Yapı Bakımından Sözcükler

1. Basit Sözcükler

Basit sözcükler, yapım eki almamış sözcüklerdir. Ancak, basit sözcükler çekim ekleri alabilir. Basit sözcükler ya kök hâlindedir ya da sadece çekim eki almış sözcüklerdir.

Örnek:

Ev: Ek almamış haliyle basit bir sözcüktür.
Göz: Ek almamış haliyle basit bir sözcüktür.
Evde: "Ev" sözcüğü çekim eki almış, ancak basit yapısını korumuştur.
Gözler: "Göz" sözcüğü çekim eki almış, ancak basit yapısını korumuştur.

Bu örneklerde görüldüğü gibi, çekim eki alsalar bile, yapım eki almadıkları sürece sözcükler basit olarak kabul edilir.

2. Türemiş Sözcükler

Türemiş sözcükler, sözcüğe yapım eki eklenerek oluşturulan sözcüklerdir. Bu ekler, sözcüğün anlamını değiştirir ve yeni bir sözcük türetilmiş olur.

Örnek:

Göz (kök) + -lük (yapım eki) = Gözlük (türemiş sözcük)
Su (kök) + -suz (yapım eki) = Susuz (türemiş sözcük)
İstanbul (kök) + -lu (yapım eki) = İstanbullu (türemiş sözcük)

Uyarı:

Türemiş sözcükler tekrardan çekim eki alabilirler. Ancak sözcük bir tane bile yapım eki bulunduruyorsa o sözcük türemiş yapılıdır.

Göz (kök) + lük (yapım eki) + -ler (çekim eki) + -in (çekim eki) = "Gözlüklerin" sözcüğünün içerisinde yapım eki bulunduğu için "türemiş sözcük"tür.
Göz (kök) + -ler (çekim eki) + -in (çekim eki) + -den (çekim eki) = "Gözlerinden" sözcüğünün içerisinde yapım eki bulunmadığı için bu sözcük "basit sözcük"tür.

3. Birleşik Sözcükler

Birleşik sözcükler, iki veya daha fazla sözcüğün bir araya gelerek tek bir anlam ifade etmesiyle oluşur. Birleşik isimler, iki ismin birleşmesiyle oluşur ve yeni bir kavram ortaya çıkar.

Örnek:

Aslanağzı (aslan + ağız)
Suçiçeği (su + çiçek)
Hanımeli (hanım + eli)