Ses Düşmesi
(Ünlü Düşmesi / Ünsüz Düşmesi)
1. Ünlü Düşmesi
Kelimelerin ikinci hecesindeki dar ünlülerin (ı, i, u, ü) kelimeye ünlüyle başlayan bir ek eklendiğinde kelimeden çıkması olayına ünlü düşmesi denir.
Örnekler:
-
Ağzı: "Ağız" kelimesine "-ı" eki eklendiğinde, "ağzı" şeklinde ünlü düşer.
-
Alnın: "Alın" kelimesine "-ı" eki eklendiğinde, "alnın" olarak ünlü düşer.
-
Burnu: "Burun" kelimesine "-u" eki eklendiğinde, "burnu" şeklinde ünlü düşer.
-
Kahvaltı: "Kahve" ve "altı" kelimesinin birleşmesiyle "kahvaltı" oluşur.
-
Cumartesi: "Cuma" ve "ertesi" kelimesinin birleşmesiyle "cumartesi" oluşur.
-
Sabretmek: "Sabır" kelimesine "-etmek" eki eklendiğinde "sabretmek" şeklinde ünlü düşer.
-
Kaybetmek: "Kayıp" kelimesine "-etmek" eki eklendiğinde "kaybetmek" şeklinde ünlü düşer.
“k” harfi ile biten kelimelere "-cık", "-cik" gibi ekler eklendiğinde, kelimenin sonundaki "-k" ünsüzünün düşmesine ünsüz düşmesi denir.
Örnekler:
-
Ufacık: "Ufak" kelimesine "-cık" eki geldiğinde, sonundaki "-k" düşer ve "ufacık" halini alır.
-
Minicik: Benzer şekilde, "Minik" kelimesine "-cik" eki eklendiğinde, kelimenin sonundaki "-k" düşerek "minicik" oluşur.
-
Sıcacık: "Sıcak" kelimesine "-cık" eki eklendiğinde, "-k" düşer ve kelime "sıcacık" şeklini alır.