Fiiller (Eylemler)

Fiillerde anlam kayması, bir fiilin kip eki alarak başka bir zaman veya kipteymiş gibi kullanılmasıdır. Bu durum, Türkçede sıkça rastlanan ve dilin zenginliğini gösteren bir özelliktir. Anlam kayması, özellikle geçmiş zaman, şimdiki zaman ve gelecek zaman fiillerinde görülür.

​

Örnekler ve Açıklamalar:

Geçmiş Zaman Eki (-di) ile Gelecek Zaman Anlamı: Fiil geçmiş zaman eki alır, ancak cümlede gelecek zaman anlamı taşır.

• Örnek: "Yarın erken kalktın mı yola çıkarız." (Burada "kalktın" fiili geçmiş zaman eki almış, ancak gelecek zaman anlamı taşır.)

​

Geçmiş Zaman Eki (-di) ile Şimdiki Zaman Anlamı: Fiil geçmiş zaman eki alır, ancak cümlede gelecek zaman anlamı taşır.

• Örnek: "Kime baktınız?" (Burada "baktınız" fiili geçmiş zaman eki almış, ancak şimdiki zaman anlamı taşır.)

​

Geniş Zaman Eki (-r) ile Gelecek Zaman Anlamı: Fiil geniş zaman eki alır, ancak cümlede gelecek zaman anlamı taşır.

• Örnek: "Yarın sinemaya gideriz." (Burada "gideriz" fiili geniş zaman eki almış, ancak gelecek zaman anlamı taşır.)

​

Şimdiki Zaman Eki (-yor) ile Gelecek Zaman Anlamı: Fiil şimdiki zaman eki alır, ancak cümlede gelecek zaman anlamı taşır.

• Örnek: "Yarın tatile çıkıyorum." (Burada "çıkıyorum" fiili şimdiki zaman eki almış, ancak gelecek zaman anlamı taşır.)​

​

Gelecek zaman eki (-ecek) ile Emir Anlamı: Fiil şimdiki zaman eki alır, ancak cümlede geçmiş zaman anlamı taşır.

• Örnek: "Odanı ben gelmeden toplayacaksın." (Burada "toplayacaksın" fiili gelecek zaman eki almış, ancak zaman değil emir ifade etmiştir.)

​

Gelecek zaman eki (-ecek) ile Gereklilik Anlamı: Fiil şimdiki zaman eki alır, ancak cümlede geçmiş zaman anlamı taşır.

• Örnek: "Sınavı geçmek için iyi idman yapacaksın." (Burada "yapacaksın" fiili gelecek zaman eki almış, ancak zaman değil gereklilik ifade etmmiştir.)

​

Günlük konuşmalarımızda daha bir çok şekilde fiillerde anlam kayması örneği kullanmaktayız. Bu da dilin esnekliğini ve zenginliğini gösterir. Bu yapı, dilin daha akıcı ve anlam açısından zengin olmasını sağlar.