top of page

Eş Anlamlı ve Yakın Anlamlı Kelimeler

1. Eş Anlamlı Kelimeler                     

Farklı şekilde yazılmalarına rağmen aynı anlamları ifade eden kelimelere "eş anlamlı"  veya "anlamdaş kelime" denir.

Bu tür kelimeler, çeşitli dillerden Türkçeye geçmiş olabilirler ya da tamamen Türkçe kökenli olabilirler. Eş anlamlı kelimelerin kullanımı, dilin zenginliğini ve ifade çeşitliliğini artırır. İletişimde, yazıda ya da konuşmada, anlamı güçlendirmek, vurgulamak ya da estetik bir değer katmak için bu kelimelerden yararlanılır

Eş Anlamlı Kelime Örnekleri 

  • Mutlu - Mesut

  • Abide - Anıt

  • Ad - İsim

  • Adele - Kas

  • Adet - Tane

  • Akıl - Us

  • Al - Kırmızı

  • Amaç - Erek

  • Bakış - Nazar

  • Bellek - Hafıza

  • Besin - Gıda

  • Cesur - Yürekli

  • Cevap - Yanıt

  • Cümle - Tümce

  • Delil - Kanıt

  • Deprem - Zelzele

  • Dil - Lisan

  • Doğal - Tabii

  • Emir - Buyruk

  • Eser - Yapıt

  • Ev - Konut

  • Fayda - Yarar

  • Fert - Birey

  • Giysi - Elbise

  • Giz -Sır

  • Hekim - Doktor.

  • Irmak - Nehir

  • İlan - Duyuru

  • Kamu - Halk

  • Serüven - Macera

Uyarı: Bir kelimenin eş anlamlı olup olmaması, kimi zaman kullanıldığı anlama göre değişebilir. Sözcükler, cümle içindeki kullanımlarına göre farklı anlamlar kazanabilir ve bu durum, onların eş anlamlılık ilişkilerini etkileyebilir.

​

Örnekler:

Baş ve Kafa

  • Oyun sırasında çocuğun kafasına bir top çarptı ve kafası yaralandı. (Burada Baş = Kafa)

  • Bu konuda gerçekten düşünmen gerekiyor, senin kafanı kullanman lazım. (Bu kullanımda Baş ≠ Kafa, burada Kafa = Akıl anlamında)

​

Siyah ve Kara

  • Gökyüzünü kara bulutlar kapladığında evin daha da ürkütücü görünüyordu. (Kara = Siyah)

  • Zor zamanlar elbet geçer, kara günlerin sonu gelecektir. (Bu bağlamda "Siyah" ≠ "Kara", burada "Kara" = "Zor/Kötü" günler anlamında)

​

NOT: Yukarıdaki örneklerde eş anlamlılık ilişkisinin oluşmamasının nedeni seçtiğimiz kelimelerin biri gerçek anlamda kullanılırken diğerinin mecaz anlamda kullanılmasıdır. Bu nedenle kelimenin cümle içerisinde hangi anlamda kullanıldığına dikkat edilmelidir.

2. Yakın Anlamlı Kelimeler              

Bir kelimeyle tam olarak aynı anlama gelmese de, anlam yönünden benzerlik gösteren ve bu kelimeyi akla getiren diğer kelimelere “yakın anlamlı” kelimeler denir.

Yakın Anlamlı Kelime Örnekleri  

  • Dost - Arkadaş

  • Yatmak - Uyumak

  • Getirmek - Taşımak

  • Dilek - Arzu

  • Yalan - Yanlış

  • Eş - Dost

  • Doğru - Dürüst

  • Alçalmak - İnmek

  • Üzüntü -Keder

  • Kaçmak - Sıvışmak

Bana yalan söylemesi beni çok üzdü.

Bana yanlış söylemesi beni çok üzdü.

Görüldüğü gibi yakın anlamlı kelimeler cümle içerisinde aynı anlamı vermeyebilir. 

NOT: Yakın anlamlı kelimeler eş anlamlı kelimeler gibi birbirini tam olarak karşılayamazlar.

bottom of page