Amaç Sonuç Cümleleri
Herhangi bir yargının sonuca ulaşması bir amaç doğrultusunda sonucu etkiliyorsa böyle cümlelere “amaç-sonuç cümlesi” denir. Bu cümlelerde yargı bir amaca bağlanarak verilir ve “Hangi amaçla?” sorusunun yanıtı alınır.
-
Bu tür cümlelerde genellikle "bu amaçla, -mak için, -mak üzere, amacıyla, diye, maksadıyla, gayesiyle" gibi sözcük ya da ekler kullanılır.
Örnek:
-
Sana iş bulmak için arkadaşımla konuştum.
Ne amaçla konuştum? Sana iş bulmak için konuştum. AMAÇ CÜMLESİ
Not: Yukarıdaki örnekte olduğu gibi cümle "Ne amaçla?" sorusuna yanıt veriyorsa başka soru sormamıza gerek yok. Bu bir "amaç-sonuç cümlesidir".
Uyarı:
Bazı "amaç cümleleri" "Neden?" sorusuna cevap verebilir bu nedenle de "neden cümlesi" oldukları sanılabilir. Bu ikisini karıştırmamak için aşağıdaki örnekleri dikkatlice inceleyiniz.
-
Sana iş bulmak için arkadaşımla konuştum.
-
Neden arkadaşımla konuştum? ⇔ Sana iş bulmak için
-
Ne amaçla arkadaşımla konuştum? ⇔ Sana iş bulmak amacıyla
-
Oysaki hiçbir neden sonuç cümlesine “Ne amaçla?” sorusunu soramayız, sorsak da cevap alamayız.
-
En iyi arkadaşım olduğun için sana iş buldum.
-
Ne amaçla sana iş buldum? ⇔ Cevap yok.
-
Neden sana iş buldum? ⇔ En iyi arkadaşım olduğun için sana iş buldum.
!!! Cümleye öncelikle “Ne amaçla?” sorusunu sormak en doğrusudur. Eğer sorumuza bir yanıt alabiliyorsak o cümle bir "amaç-sonuç cümlesidir." "Ne amaçla?" sorusuna yanıt alamayıp "Neden?" diye sorduğumuzda yanıt alabiliyorsak o cümle bir "neden cümlesidir".